23 augustus, 2005

Respect dat door stokslagen wordt uitgedrukt


[Het doet wonderlijk aan dit stuk uit de ruimen van Christianarchy te herplaatsen. Sinds ik het geschreven heb is wel degelijk "het doekje als culturele uiting" opgekomen - soms zie je ze gedragen door meisjes in minirok of verwante frivole kleding, in Nederlandse steden - dus het is voor sommigen inderdaad een fashion statement geworden.
En tja, het lijkt nu of ik meehuil met de wolven - maar het is uit 2004, toen niet te voorzien was wat voor vormen het culturalisme zou gaan aannemen. Het is nu niet alleen meer laveren tussen de Scylla van de staat en de Charybdis van georganiseerde godsdienst - het leunstoelfascisme van Kluveld en al die anderen komt er bij - maar ik verstop of schrap dit stuk toch niet.]

De Franse overheid zal er niet mee zitten, maar voor mij was het de afgelopen tijd wel een vraag: afwegen tegen welk onderdrukkingsmechanisme ik het meest gekant ben, kiezen tussen twee betrekkelijk kwaden. In Frankrijk worden "hoofddoekjes" (sluiers worden bedoeld) niet verboden, men mag er alleen niet mee op school aankomen. Het zal er anders mee gaan dan met streektalen in de afgelopen 150 jaar: "het is verboden Bretons te spreken en met kiezels te gooien". Het Bretons is er zo ongeveer aan onderdoorgegaan, al was het niet verboden het op straat te spreken, het mocht alleen niet op school. De sluier zal er niet door verdwijnen, zomin als keppeltje, kruis en tulband. Veel drukte om niet zo veel dus. En drukte van de verkeerde mensen: de baardmannen die zoveel respect hebben voor vrouwen dat ze er op slaan als ze een haartje te zien krijgen organiseren wel demonstraties in verband met de "vrijheid in Frankrijk". Wonderlijk genoeg geldt het verbod op sluiers en streektalen ook in de Turkse Republiek. Waarom demonstreert men daar in Den Haag en Teheran niet tegen? Godsdienst vraagt altijd om schijnheiligheid.

Mijn keuze tussen staat en onderdrukkende georganiseerde godsdienst wordt vergemakkelijkt door het egodocument in stripvorm van Marjane Satrapi, Persepolis. Bekend aan de kenners v/m: Marji (Marjane) verlaat in het derde deel het Iran van na de khomeinistische omwenteling, en wordt als studente zowaar anarchiste! En ze wordt toch geen atheïste, integendeel. Alleen al om die reden is de strip aanbevelenswaardig. De stijl herinnert aan de Nederlandse autobiografische stripverhalen van Barbara Stok (ook aan te bevelen). Marjane is ervaringsdeskundige met de sluier van respect voor vrouwen en bedankt en stemt met de voeten. Veel mensen in Iran is dit niet gegeven.

In Frankrijk en andere niet-islamitische landen onder een hypocriete vlag van multiculturalisme het sluierverbod als racistisch bestempelen betekent verraad aan de idealen van (seculier) links. De Iraanse schrijfster Chahdortt Djavann levert hierover in Frankrijk een niet mis te verstane interventie. De vrouwenonderdrukking in de vorm van de sluier is wel degelijk op de Koran gebaseerd stelt zij, en er moet gekozen worden. En als eveneens ervaringsdeskundige is zij niet mis te verstaan. Iedere sluier zegt over de vrouw die hem draagt in feite: "Ik ben een hoer, de mannen moeten tegen mijn verlokkingen beschermd worden". (Je zou denken dat "verlokking" van "lok" is afgeleid). Dat dit in Iran en dergelijke gebeurt is al erg genoeg. In landen waar men niet klaarstaat er op te slaan als een vrouw iets van zich laat zien is het niet alleen hypocriet maar gewoon slecht om net te doen of de sluier een aardig "cultureel" trekje is. Ik acht mij niet bevoegd haar tegen te spreken, integendeel.

- Marjane Satrapi, Persepolis 1 t/m 3. Amsterdam/Antwerpen: Atlas, 2002 & 2003. 13,50 euro.


- Chahdortt Djavann, Weg met de sluier! Amsterdam/Antwerpen: Contact, 2004. 71 pag., 4,95 euro

Geen opmerkingen: