14 oktober, 2007

Overwinning als risico


11 september 2001 leek ook een desoriënterende slag tegen de steeds breder wordende en beter georganiseerde antikapitalistische beweging, in de propagandistische media afgeschilderd als antiglobalisten, in eigen woorden de beweging voor mondiale gerechtigheid, andersglobalisten of dus kortweg antikapitalisten.
Plotseling moesten we (ik voelde mij en was zeer zeker deel van deze beweging, al ben ik nooit wezen tophoppen) alle zeilen bijzetten tegen de oorlogsplanning van de metropolen, Washington voorop - tot op heden. Geen positief doel.
De beweging is niet weggeëbd, zoals het eerst leek, maar straalt niet veel optimisme meer uit dat de betere wereld die mogelijk is ook echt binnen handbereik zou kunnen zijn.

Toch, stelt David Graeber, zijn er middellange-termijndoelen wel degelijk bereikt, en tamelijk snel. Waar dit stuk elders is geplaatst, op Infoshop, wordt hij meteen aangevallen vanwege de oorlogen die niet tegengehouden zijn - maar je hebt winnen en winnen. Ik vind zijn overwegingen de moeite van het lezen en overwegen waard, en aanstekelijk optimistisch.

In 1984 heb ik pamfletten verspreid onder het motto Comité ter bespreking van de sociale quaestie, waarvoor zich drie mensen hebben opgegven - door verhuizing verloor ik meteen het adres van degene die ik niet al kende en zo is er niets van gekomen.
Het pamflet dat uitmuntte in moeilijk-leesbaarheid (technisch, zoals de laatste Arcade - laten we dankbaar zijn dat stencillen niet meer hoeft), bevatte een overweging van mijn hand over wat-als-de-anarchisten-hadden-gewonnen-in-Spanje, in 1937. De conclusie was dat het nooit tot een anarchistische niet-staat zou hebben kunnen leiden zolang niet de hele wereld deze transformatie had ondergaan - de discussie destijds in Nederland was zinloos maar wel juist: kon de revolutie redelijkerwijs gewapenderhand verdedigd worden?
Men kan zeggen: het moest wel, maar het kon alleen met opzijzetten van het anarchisme zelf. En dan: wat te doen met de monarchisten, franquiaten, de reactionaire katholieken? de rechtse republikeinen? de sociaal-democraten, de communisten, de trotskisten? dissidente anarchisten - waarvan er steeds meer zouden komen bij de "oplossing" van dit vraagstuk? Het resultaat zou een totalitaire niet-staat-staat opleveren, voorzover ik kan zien. De smartelijke conclusie, afgezien van de historische krachtenconfiguratie die de overwinning in het echt heeft tegengehouden: het is een zegen dat dit anarchistisch experiment niet is uitgevoerd.

Graeber waagt zich ook aan overwegingen over hoe het had kunnen gaan - al over het hoofd ziend dat spoedig Frankrijk door nazi-Duitsland zou worden opgeslokt waardoor dit aan Spanje zou grenzen -, enkele passages:

There appear to have been only two
possible solutions to the problem.

1) Let the Republic continue as de facto government, controlled by the
socialists, let them impose government control the right-wing majority
areas, and get some kind of deal out of them that they would leave
the anarchist-majority cities, towns, and villages alone to organize
themselves as they wish to, and hope that they kept the deal (this
might be considered the "good luck" option)

2) Declare that everyone was to form their own local popular
assemblies, and let them decide on their own mode of
self-organization.

Lees zelf, en laat uw mening daar of hier weten desgewenst.

Geen opmerkingen: